E30 + M60-motor hersenspinseldraadje

[Dennis Cavallino]

Vorige week ontstond er in 't youngtimer draadje een interessante discussie over de M60 conversie in een BMW E30. De V8 zou ongeveer even zwaar zijn als de M20B25. Inmiddels zit ik daar natuurlijk vanalles over te lezen, maar ik kom er niet helemaal uit. Ik ben intussen toch wel nieuwsgierig naar die conversie. Ik heb al een 4 liter V8 (M60B40) gezien voor weinig geld.

FaF, kun jij mij helpen om onderstaand lijstje invullen met jouw altijd actuele database, a.k.a. BMW-brein?

Een M60B30 weegt 203 kg.
Een M20B25 weegt ... kg Ik dacht 225 kg????

Wat wegen een M60B40 (antwoord: 218kg) en M60B46? Die 4 liter is 't blok wat je moet gebruiken? 286 pk en 400nm zijn leuke cijfers. Als dat <230 kg weegt is het wel erg interessant om verder te denken. Edit: 217kg dus, niet verkeerd.

Wat voor versnellingbak gebruik je dan als je ermee het circuit op gaat? Een 6-bak? Uit een E34 540i V8 ofzo?

Stel nu dat we die M60B40 inbouwen in mijn E30 (<1000 kg, volledig doorgelaste kooi). Dan moet er nog een knap onderstel onder (Bilstein/Intrax/AST/Proflex). 17 inch en dikke remmerij + groter sperdiff.
Als ik dan een beetje uitreken en filosofeer kom ik op een auto die toch heel dik onder de 8 minuten BTG kan rijden op de Nordschleife... lijkt me.

Kun je zo'n M60B40 nog een beetje tunen met scherpe nokkenassen en vooral bovenin verder/langer te kunnen doortrekken. Ik zie de 'redline' nu op 6500 rpm staan. Op zich prima, maar ik ben benieuwd naar de mogelijkheden.

[Hansv]

Ha, die Cav;

Deze site ken je mogelijk al; als iets over het verbouwen van E30's er niet op te vinden is, is het waarschijnlijk ook niet echt van belang.
En ik denk dat een M60 gerust nog wel wat verder te tunen zal zijn, alleen gaat het dan wel serieus geld kosten. Een vierliterserie levert al 286pk en 400nm, dus daar zal met wat vrijere ademhalingswegen en wat basic afstelwerk gerust een ruime 300pk uit te halen zijn. Als het nog meer moet zijn praat je over een compressor of een compleet verbouwd blok. Een gebruikt Schnitzer-, Hartge- of Alpinablok compleet overzetten is dan misschien nog de meest haalbare optie.

[Dennis Cavallino]

De 300pk schijnt sowieso al wel snel te halen te zijn, omdat BMW wat conservatieve cijfers de wereld in heeft gegooid om de oude V12 niet teveel van zijn troon te stoten. Tenminste, dat lees ik.

Het inlaattraject schijnt al bijzonder goed ontworpen te zijn.
Compressor is een no-go denk ik. Leuk voor op de Autobahn, maar niet op 't circuit. Ongeblazen is lekkerder.

Dankzij e30.de wel één en ander gelezen:
Best een klus. :)
5-bak is dé bak die we moeten gebruiken op 't circuit, die maakt de motor levendiger dan de 6-bak.
E34 540i remmen eronder (dat betekent 5-gaats onderstel/velgen). Dat betekent ook dat Movit en bijv. Stoptech mogelijk zijn, wat icm 17 inch gewoon heel goed remt, maar ook erg prijzig is.

Mijn E30 kan ook nog wel afslanken als 'ie niet in Cup-verband hoeft op te treden. +-950 kilo, 300 pk, 400nm, dat zijn toch wel cijfers waar ik een kriebel van in mijn broek krijg... Al met al ben je nog dik 10 mille kwijt, maar goed, het kan een leuk project worden voor wat mensen om mij heen, nog niet eens zozeer voor mezelf. :)

[Dennis Cavallino]

4.0i V8 weegt bijna 218kg, iets lichter dus dan de M20B25.

Overzichtje kosten:
V.1 340i mit 5 Gang Getriebe

Beispielrechnung:
1500 EUR - 4 Liter Automatikmotor (kan goedkoper, maar met onderhoud en alles erbij klopt 't wel)
200 EUR - Motorhalter Typ 5
100 EUR - Motorkabelbaum Schaltgetriebeausführung (van een 530i E39)
300 EUR - 5 Gang Schaltgetriebe (Van een E39 530i)
300 EUR - Auspuffkrümmer E39
300 EUR - M3 E36 Kats (mijn auto is af fabriek katloos en op een racer ook niet nodig)
300 EUR - Endtopf (Einddemper)
150 EUR - BKV E34 mit HBZ und Umbau Bremsbetätigung (E34 540i Rembekrachtiger, hoofdremcylinder en andere E34 (540i) remupgrades)
150 EUR - E28 535i Kühler
150 EUR - M3 E30 Kardanwelle
350 EUR - 2,93 Diff
Totaal: 3800 EUR
--

Dan nog een goed onderstel, 540i remmen upgraden naar Movit of iets dergelijks. 17 inch velgen met Toyo R888. 10.000 euro ben je zo kwijt.

[Hansv]

Ha, die Cav;

"300 EUR - 5 Gang Schaltgetriebe (Van een E39 540i)"

E39-540i had een zesbak, E34-540i ook. Misschien van een E34-530i?
En die remmen; ik denk dat de "300mm"-setjes met de juiste blokken, vloeistof en leidingen de boel onder de meeste omstandigheden prima aankunnen; voor een deel gaat het hierbij om de remmelarij van de E38-750i, dus je praat over iets meer dan de helft van het gewicht. Upgraden nar Movitspul is natuurlijk nooit weg, maar lijkt me hierna niet de eerste prioriteit.

[Dennis Cavallino]

Je hebt gelijk, de 5-bak is van de 530i. 750i remmerij is inderdaad wel goed spul, wordt in veel getunede E30's gebruikt, net als Porsche remklauwen/schijven (van een 993??). Dat kan een hoop knaken schelen door eerst zoiets te proberen.
Wat voor velgen pas daar nog op? 15, 16 of minimaal 17 inch?

[Hansv]

Ha, die Cav;

Op de E38-750i was 16" de standaardmaat, dit ook vanwege de mmen. Van de E32 weet ik het zo niet, maar de E34-540i (zelfde remmen, meen ik) had ook 16" wielen. Scheelt dan natuurlijk wel wat voor type wiel (ET en de vorm van de spaken) je monteert. 16" (7,5J kruisspaakjes van een E28 M5 bijvoorbeeld) met 225/45 staat wel weer lekker stealth natuurlijk.

[Sjeft]

4.0 v8 ligt bij een maat hier 2 minuten vandaan in de auto dus als je serieus verder wilt en vragen hebt :)
Trekt idd met minieme aanpassingen 320pk uit dat blok. Wel driftspec opgebouwd.
Remmen waren eerst van een 330i e46 maar dat voldeed nog steeds niet helemaal. Nu custom brembo kitje maar dan loopt het geldlaatje hard leeg ;)

[Hansv]

Ha, die Fappers;

Spul van een E30-M3 geen optie?

[MN-Power]

Die is op iets minder paardjes berekend, om het maar niet over het koppel te hebben. :-) Daar trek je waarschijnlijk gewoon doorheen al sta je vol op de rem.

[Dennis Cavallino]

Ja standaard E30 M3 spul is niet veel beter dan de aangepaste 325 remmen die ik nu heb. Ik heb al gezien dat de 750i upgrade interessant is, omdat je daar 300mm schijven op kunt zetten van een MB 500E, zonder dat 't gewicht 2x zo zwaar wordt als de standaard 325 remmen. Want dat gebeurt namelijk bij de 4pots upgrades.

@Sjeft: Brand maar los. :)
Hoeveel heeft die conversie hem gekocht. Motorsteunen bij 300mm.de gekocht, of gewoon originele aangepast (en werkt olie doorvoer dus nog? Is dat aan te raden?). Motorsteunen in positie 3? Wat moet je dan aanpassen aan 't schutbord?

Driftspec is natuurlijk met 2 vingers in je neus dwars gaan als je zo'n 4 liter hebt ingebouwd. Wat voor een diff gebruikt hij?

[Sjeft]

Dennis,

wat dingetjes:
In mijn voorbeeld is de v8 met de originele steunen op het subframe gezet (custom), ook is er een stukje afgeslepen idd voor de doorvoer.
Zou ie het opnieuw doen dan waren op de chassisbalken steunen gelast.

schutbord kan altijd breder. Het past wel alleen krijg je de bak niet los zonder de motor eruit te halen, kan knap lastig zijn :S

diff is 3.91 40% dus dat loopt max 200. Er waren wel wat problemen met de auto die in noodloop schoot. Dit heeft te maken met het snelheidssignaal. Eigenlijk zou de ecu een soort pulsen moeten krijgen waardoor het lijkt alsof de auto "altijd rijdt".

koppel was trouwens 472nm, gaat best haaks ja :)

[FreudeamFahren]

Helemaal gemist dit draadje. LEUEUEUEUEUEUK :-)

Ik zou de zesbak laten voor wat hij is. Hij is duur in aanschaf en zwaar. Daarbij klopt wat Dennis ook zegt: qua gearing is op een hobbyslee de 5 bak véél geiniger.

De 312 x 25 mm 540i remmen upgrade bestaat effectief uit 3 onderdelen:
- De klauwen: die kun je één op één van een 540 overnemen.
- De schijven: Tino laat schijven voor een ander model auto in kleine serie leveren met 4x100 steek, zodat je niet naar 5x120 hoeft om te bouwen. Dat kan wel, maar het is prijziger.
- De brackets om de klauwen te monteren. Tino's eigen ontwerp en flink aan de prijs. Er zijn er op verschillende fora die ze zelf gemaakt hebben of laten maken voor minder geld dan dat Tino vraagt. De vanafprijs is € 749,- ex klauwen en blokken, inclusief brackets en schijven. Deze remmen setup past, nadat je een paar ribbeltjes aan de bovenkant van de klauw eraf veilt, onder originele 16" Schnitzers en Hartges. Het mooie van deze optie is dat ze Ab Werk onder de 540 zaten. Als het goed genoeg is voor een limo van over de 1600 kg, dan is het ook goed genoeg voor een e30 koetsje van 1200 kg, althans, in de ogen van de RDW.

Er zijn alternatieven, bijvoorbeeld:
- 284 x 22 mm. Dat is een e36 328 setup. Met een setje ATE Powerdiscs, reviseerde klauwen, brackets en remblokken koop je die voor € 444,=.
- 294 x 22 mm. Dat is een John Cooper Works setup. Voor die ombouw heb je andere wielnaven nodig. Een setje waar je zelf nog klauwen, schijven en blokken bij moet zoeken (dus alleen naven en brackets) kost € 333,=.
Het voordeel van deze twee oplossingen is dat ze achter standaard 15" kruisspaakjes passen. Het nadeel is dat ik betwijfel of de RDW er genoegen meeneemt.

Als je het onderstel ombouwt naar 5x120 kun je twee wegen bewandelen:
- E36 spullen. Met die onderdelen is het lastig om de vooras recht in de wielkast te krijgen. Achter is appeltje eitje: kwestie van een Compact met schijven achter leeg roven. Qua remmen kun je je dan te buiten gaan aan e36 spullen; velgen moeten dan de hogere ET waarden van een e36 hebben.
- E30 M3 spullen. Rete duur, maar wel OEM en past. Velgen moeten dan een lage ET waarde hebben, dus je kunt kiezen uit bijvoorbeeld de e30 M3, e28 en e34 velgen.

De ombouw zelf kent twee kritieke punten die véél tijd kosten:
- Rembekrachtiger. Die moet naar voren geplaatst worden en de bediening van de rembekrachtiger moet dus verlengd worden. Dat is tricky, want het moet goed, stevig en duurzaam zijn. Je wilt niet onderin de Fuchsröhre merken dat je de huisvlijt net daarvoor bij Aremberg krom en kapot hebt geremd...
- Uitlaatspruitstukken. Er is ERG weinig ruimte, zeker aan de linker kant bij de stuurstang. Er is eigenlijk geen OEM spruitstuk dat zonder aanpassing past. Spruitstukken van een late e39 of X5 passen wel beter dan de e34 variant, maar daar is ook alles mee gezegd.

Die twee punten samen maken het duur. Ik ken een aantal jongens die er ervaring mee hebben. Eentje daarvan heeft er nu al 3 gebouwd en is er echt wel handig in. Maar het kost je gewoon flink geld, vanwege de uren. Daarnaast woont hij een eindje weg en zie ik nogal op tegen de logistiek. Hoe krijg ik het blok daar? De bak? Het onderstel? De remmen? En hoe krijg ik het apparaat dan weer in NL? En wat nu als hij eenmaal weer in Nederland niet door de RDW keuring in Lelystad komt? Ik sluit niet uit dat ik er in de toekomst toch een keer voor ga, maar vooralsnog laat ik het over aan de liefhebbers met gouden handjes.

[FreudeamFahren]

En zo zou "de mijne" dan wel mogen worden... Een voormalige 320 in authentieke opa kleurstelling, chroombumpertjes met onder de kap een 4,0 V8 uit een 540! De velgen verklappen wel het één en ander, maar ja, je wilt wel kunnen remmen. Hij is nog niet helemaal af. Er komt nog een ander spatschermpje op, zodat het voorbumpertje er weer netjes op kan, er komt nog een tweede kuip in en hij krijgt nog een rolkooi. Super gaaf!

[JC]

Dat is wat je noemt een sleeper.....

[htt-thalan]

Jezus wat een monster...

welnu misschien een domme vraag van mij, maar, in mijn beleving is een E30 behoorlijk licht van achteren. Lichter dan ik van een E34 gewend ben.

Als je zo'n 4 liter in een E30 lepelt en dan ook nog de banken eruit licht, krijg je dan niet een enorme nose-heavy auto? Of verzwaar je hem kunstmatig aan de achterkant? Hoe zorg je dat je tractie houdt?

[M4]

De volgende stap is natuurlijk goeie aerodynamica:



Mooie diffusor en de heldere lampunits zorgen voor veel snellere reactietijden bij achteropkomend verkeer.

[FreudeamFahren]

Een e30 met V8 is behoorlijk tailhappy ja. De meesten die er extreem sportief mee onderweg zijn rijden met een vleugel. Ik zou het voorlief nemen en daar juist van genieten ;-)

[M4]

grapjasmodus:off

Kzou wel een spoiler voor 't track monteren maar dan op een 2e , netjes verstertkte kofferbakklep, maar dan puur voor de functionaliteit. Zodat je na afloop van een trackday de originele er weer op kan zetten voor alledaags verkeer. Goed het is misschien een half uurtje stoeien bij elke wissel maar dan heb je wel best of both worlds.

[Jeroen]

Een verwisselbare spoiler? *schudt hoofd* Wat een kroegpraat.

[FreudeamFahren]

Een verwisselbare spoiler? *schudt hoofd* Wat een kroegpraat.

Joh, laat je niet afleiden en fap lekker mee. Dit kleurtje groen drift wel lekker toch? :-)

[Hansv]

Ha, die FaF;

Wàt een gaaf apparaat. Een ietsjemeer stealth wieltype hooguit, maar aan de andere kant; E30's zie je wel met gekkere hoepels rondrijden. Ik vraag me af of dit ding het zo trouwens niet warm gaat krijgen, want al bij de 325i was die sleuf in de spoiler open voor extra toevoer van koellucht. Hoe dan ook; het is verbazingwekkend hoe mooi zo'n blok in die auto past; wie niet beter weet zou denken dat het zo geleverd is.
Ik zie trouwens aan het kenteken dat het bij SS40-45 in zijn oude buurtje moet zijn.

[Jeroen]

Joh, laat je niet afleiden en fap lekker mee. Dit kleurtje groen drift wel lekker toch? :-)

Uit ervaring weet ik dat dit kleurtje het prima doet :-)

Of ze het warm krijgen is wel een goede vraag; bij een S38 ombouw moet je het bij rondjes om de kerk houden, anders wordt het allemaal te warm. Peter (van de buren) kan daar over meepraten; zijn E30 S38 plofte op de Ring. Maar dit gaat over v8'en.

[FreudeamFahren]

@ Hans: achter de extra koelsleuven in de keienvanger van een 325 zit de oliekoeler. Die heeft een 740 niet nodig, dus een 340 ook niet. Vandaar dat de eigenaar van de 320 de sleufjes dicht heeft laten zitten. Voor de watertemperatuur maken de sleufjes maar een marginaal verschil.

@ Hans & Jeroen: de reden waarom een M60 het niet zo heel warm krijgt in een e30 (en bijvoorbeeld een S38 wel) is ruimte. Vanwege de compacte afmetingen is er ruimte over onder de kap, met name aan de voorkant. Een S38 is een véél groter blok, dat in geval van de ex van Peter en FrankD, ook nog eens ver naar voren lag. Daardoor was 't extreem vol. Ik ken nu 3 mensen die Nordschleife, Hockenheim en wat drift wedstrijden hebben gereden met 2 verschillende 340s: die hadden nergens last van en rijden beide met dezelfde e28 535 radiateur (van 't merk Behr overigens).

Overigens met het S38 blok in positie 3 tegen het schutbord aan (kleine modificatie aan het schutbord nodig) en met een maat gemaakte radiateur in het front masker (klinkt duurder dan 't is) en twee electro fans ipv visco doet een S38 het thermisch ook prima in een e30.

[Sjeft]

Word een mooi en leerzaam topic. De V8 kan vrij goed op temperatuur blijven ja. In de driftsetup zoals ik em ken word ie alleen warm bij "Lelystad" baantjes/paddock. Ook dat valt nog te verhelpen. Al met al toch wel een mod waar ik zelf ook warm voor loop ;)

[FreudeamFahren]

Tsjah Sjef, met jouw donkerblauwe 2 deurs kun je een broertje van deze groene opbouwen :-) De motor en bak kunnen dan in opslag als backup voor de blauw witte. Daarnaast is het nu makkelijker dan ooit om het spul op kenteken te krijgen, zie bijvoorbeeld *klik* deze verhalen. Die situatie kan nooit lang zo blijven, dus enige haast is misschien wel geboden ;-)

Ik zie verder geen bezwaren. Wanneer begin je? :-D

[M4]

Een verwisselbare spoiler? *schudt hoofd* Wat een kroegpraat.

Ach beter kroegpraat dan met je fraaie V8 ergens in de vangrails van de ring hangen toch ?

[Jeroen]

Daarnaast is het nu makkelijker dan ooit om het spul op kenteken te krijgen, zie bijvoorbeeld *klik* deze verhalen. Die situatie kan nooit lang zo blijven, dus enige haast is misschien wel geboden ;-)

Ik zie verder geen bezwaren. Wanneer begin je? :-D

Heb je het nu tegen jezelf? :-)

[Dennis Cavallino]

Ah, 't draadje heeft eindelijk wat aandacht gekregen van FaF himself. Mooi! :)

Op dit moment heb ik heel wat andere dingen in mijn hoofd, maar ik sluit een E30 340i V8 t.z.t. niet uit. Een 'slapende' Touring desnoods, als daily.

[Jeroen]

Tja, als je regelmatig met FaF mailt, zoals ik, dan zijn E30's met V8'en niet nieuw voor je, en zodoende droom ik er ook wel eens van. Maar een auto is zo goed als de ombouw, en dat maakt het tot een complex verhaal. Een net, goed exemplaar wat naar je zin is, is net die ene 'one of a kind' die je tegen moet komen. Zelf bouwen is geldverspilling.

[Sjeft]

Tsja, zelf bouwen is idd lastig. Ik heb om me heen wel genoeg mensen die het al eens gedaan hebben of die het zouden kunnen maar ik moet het altijd uitbesteden. Blijft daarom ook een beetje dromen.

http://www.youtube.com/watch?v=m-0a9Z_zgC8&hl=nl

Of ff 200meter verderop in de loods loeren dus.... machtig apparaat

[FreudeamFahren]

Andermans project kopen is vaak financieel zinvol. Aan de andere kant: je weet niet precies wat je koopt. Mocht er ooit een hickup in zitten, dan is het handig dat degene die zoekt ook degene is die de ombouw gedaan heeft. Voor beide valt iets te zeggen.

Tino heeft z'n V8 ombouw af. Zijn 325i cabrio diende als basis; hij koos voor de 3,0 V8 omdat je dan aan een donor e34 530i handbak genoeg hebt. Je kunt dan bak, blok en kabelboom uit één auto halen. Wel zo praktisch.







De Alpina kap over de luchtinlaat is een tijdelijke: hij had even niks anders liggen. Verder is het weer typisch Tino. Fraaie details, zoals bijvoorbeeld de handgemaakte spruitstukken, gekoppeld aan e36 m3 kats, een e46 330i voordemper en een Alpina B6 (e30) einddemper. Maar ook de remmerij is gaaf: hij heeft gekozen voor Boxster remmerij voor (300 mm) en achter (294 mm).





Als ik dan zijn eerste rijverslagje lees, gaat het wel kriebelen:

Fahrleistungen und Verbrauch
Sicherlich das am spannensten erwartete Thema auch für mich war: Wie geht der 3 Liter V8 im E30 ? Lohnt das überhaupt ? Zunächst muss ich sagen, dass mich die Charakteristik des Motors in meinem Cabrio eher überraschte. Ich erwartete einen gleichmäßig Drehmomentverlauf ohne größere Höhen und Tiefen. Ergebnis ist nun aber eine bis 4000 U/min kräftige aber eher unauffällige Beschleunigung, welche ab 4000 U/min dann in die gefühlte doppelte Leistung umschlägt. Man kann regelrecht auf das Einsetzen des Turbos bei 4000 warten. Natuerlich ist kein Turbo verbaut. Es könnte am Fächerkrümmer liegen, welcher wesentlich, um nicht zu sagen doppelt soviel Durchsatz wie die originalen 4in1 Krümmer ermöglicht. Das Drehvermögen ab 4000 U/min ist sehr beeindruckend und füllt sich eher nach 250 denn 218 PS an. Somit sieht mein Vergleich mit den bekannten E30 Umbauten wie folgt aus:

Im Vergleich zum E30 M52 328i ist mein Cabrio: untenrum weniger kräftig, obenrum wesentlich drehfreudiger.
Im Vergleich zum E30 M50 325i ist mein Cabrio: untenrum ähnlich, oben ein wenig besser, insgesamt kräftiger
Im Vergleich zum E30 S50 B30 ist mein Cabrio: untenrum schlapper, oben rum vergleichbar
Im Vergleich zum E30 335i 211PS ist mein Cabrio: laufruhiger, wesentlich drehfreudiger, untenrum etwas schlapper. Insgesamt subjektiv wesentlich kräfter, eher in Richtung ALPINA B6

Das Fahrerlebnis ist also garnicht so übel. Ich würde Stand heute sagen: Der Umbau lohnt sich wenn es eine kräftige Leistungssteigerung geben soll, ohne dass es gleich der ganz krasse Überflieger werden soll. für letzteres wäre der 4 Liter genau richtig, der geht im gesamten Drehzahlbereich so zur Sache wie mein Cabrio ab 4000 U/min. Einige Rennen wurden schon gefahren: 335i chancenlos, B6 3.5 sehr sehr ähnlich, E34 540iA mit fliegendem Start etwa ähnlich.

Zum Sound: Die Abgasanlage ist im Stand und bei ruhiger Fahrweise sehr leise. fast unhörbar. Bei offener Fahrt überwiegen schnell die Windgeräusche. Mit dem Gasfuß hat man jedoch ein recht ansehnliches Orchester in der Hand. Bei steigender Last im unteren und mittleren Bereich ist quasi nur das bollernde Ansauggeräusch vom derzeit noch etwas zu offenen Luftfilterkasten zu hören. Insgesamt aber noch recht leise, eher eine dezente Geste an die Mitfahrer sich anzuschnallen. Ab 4000 U/min beginnt der Auspuff sich akustisch einzuschalten. Recht laut und hell geht es dann auf den Drehzahlbegrenzer zu. Ähnlich dem M3 E92 mit Sportauspuff. Wo vorher noch absoluter Seriensound war ist auf einmal Rennatmosphäre. Warum das Ganze so gut klingt, kann ich nicht sagen. War genaugenommen Zufall. Der Fächer trägt sicher seinen Teil dazu bei. Im Leerlauf ist selbiger leise hechelnd sehr gut herauszuhören. Ob er auch obenrum beteiligt ist, kann ich nicht sagen. Insgesamt bin ich damit natuerlich mehr als zu frieden. Mit so einer Bandbreite hätte ich nicht gerechnet. Hat sich das halbe Jahr also gelohnt.